De natuur vormt de basis voor ons bestaan. Ze zorgt voor gezonde bodems, schoon water en schone lucht. Investeren in de natuur is daarom niet alleen van belang voor de natuur, maar ook voor ons welzijn en onze welvaart.
Programma Natuur
De overheid investeert tot 2030 via het Programma Natuur drie miljard euro in natuurherstel. Het gaat om maatregelen in en rondom natuurgebieden. De provincies wijzen de natuurgebieden aan waar herstelmaatregelen nodig zijn. Elk natuurgebied krijgt een aanpak op maat, want geen natuurgebied is hetzelfde.
Met het Programma Natuur investeren Rijk (Ministerie van LNV), provincies, terreinbeherende organisaties (Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten en LandschappenNL) en Rijkswaterstaat in het herstel en behoud van natuur. Zo wordt de bodem weer gezond, en is er ruimte voor economische ontwikkelingen. In de toekomst wordt het Programma Natuur een onderdeel van het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG).
Het Programma Natuur vloeit voort uit de structurele aanpak stikstof. Het werken aan natuurherstel is een cruciaal onderdeel van de oplossing van de stikstofproblematiek. Doel van het Programma Natuur is om te zorgen voor 70% gunstige staat van instandhouding van soorten en leefgebieden volgens de Vogel- en Habitatrichtlijn (VHR). De kern van de samenwerking binnen Programma Natuur is de gedeelde ambitie voor natuurherstel.
Vogel- en Habitatrichtlijn
Natura 2000 is een Europees netwerk van beschermde natuurgebieden. Hier worden bepaalde diersoorten en hun natuurlijke leefomgeving beschermd om de biodiversiteit te behouden. Welke gebieden onder Natura 2000 vallen, staat in de Vogelrichtlijn en Habitatrichtlijn (VHR). Deze richtlijn zorgt voor gebieds- en soortenbescherming van vogels in Europa. Voor vogelsoorten geldt dat deze soorten niet gedood mogen worden. De plantsoorten mogen niet opzettelijk worden geplukt.
Nederland heeft natuurgebieden aangemeld bij de Europese Unie onder de VHR voor de Europese lijst met beschermde gebieden. In Nederland zijn de internationale verplichtingen uit de Vogel- en Habitatrichtlijn vanaf 1 januari 2017 verwerkt in de Wet Natuurbescherming. Voorheen was de aanwijzing van beschermde gebieden voor soorten in Nederland verwerkt in de Natuurbeschermingswet.
- De Vogelrichtlijn (opgezet in 1979) is gericht op de instandhouding van alle natuurlijk in Europa in het wild levende vogelsoorten. De Vogelrichtlijn vereist dat alle EU-lidstaten de nodige maatregelen nemen om de populatie van alle vogelsoorten op een niveau te houden of te brengen. Daarnaast moeten de lidstaten alle nodige maatregelen nemen om voor deze vogels een voldoende gevarieerdheid van leefgebieden te creëren.
- De Habitatrichtlijn (opgezet in 1992) is gericht op het waarborgen van de biologische diversiteit in de Europese Unie.
Agenda Natuurinclusief
Bedrijven, maatschappelijke organisaties, instellingen en overheden werken binnen Agenda Natuurinclusief op 10 domeinen samen aan ambities en acties voor een natuurinclusieve samenleving in 2050. De focus ligt daarbij op het versterken van de 70% niet beschermde natuur van Nederland. Door te werken aan een natuurinclusieve samenleving wordt bijgedragen aan de Europese Biodiversiteit Strategie en de Natuurherstelwetverordening.
De Agenda 2.0 geeft inzicht in wat er al gebeurt en helpt prioriteiten te stellen voor de jaren 2024-2026. Vanuit tien publiek-private domeinen zijn er visies en strategieën ontwikkeld met inspirerende voorbeelden en actiepunten. Op die manier laten groene koplopers uit de tien domeinen zien wat er allemaal mogelijk is om in korte tijd grote ambities te realiseren.
Video: natuurherstel op het Kootwijkerzand
Kootwijkerzand is het grootste stuifzandgebied van West-Europa. Op het Kootwijkerzand verdringt mos de planten en dieren die eigenlijk in dit gebied thuishoren. Boswachter Laurens werkt hier aan herstelmaatregelen voor de natuur. Om het gebied in stand te houden wordt de laag mos verwijderd en afgevoerd. Laurens geeft aan dat er meer gedaan moet worden om de natuur blijvend te versterken.
Bekijk meer herstelmaatregelen in 118 stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden.
Video: werken aan robuust hoogveengebied in Fochteloërveen
Samen met terreinbeheerders wordt ook dit jaar gewerkt aan onder andere robuust hoogveengebied dat zichzelf op lange termijn in stand kan houden. Bij het Fochteloërveen moet het veengebied beter bestand worden gemaakt tegen bijvoorbeeld verdroging, door zwakke en lekkende kades te herstellen. Dit kon onder andere dankzij de regeling Versneld Natuurherstel, waarmee terreinbeheerders (financieel) worden ondersteund om natuur in Natura2000 gebieden te herstellen en te verbeteren.
Meer informatie
Met dit Programma Natuur willen Rijk en provincies samen de natuur de komende jaren verder versterken en verbeteren. De instandhoudingsdoelen uit de Europese Vogel- en Habitatrichtlijn worden namelijk nog altijd niet gehaald.
Uitgelicht
Nieuws
996 ingediende zienswijzen voor het Nationaal Programma Landelijk Gebied
Bijna 1000 organisaties, ondernemers en burgers hebben hun zienswijze ingediend voor het Nationaal Programma Landelijk Gebied ...
Lees verderEerste evaluatie voortgang stikstof- en natuurbeleid
De maatregelen die het kabinet heeft ingezet sinds 2021 leveren een positieve bijdrage aan de toekomstige kwaliteit van de ...
Lees verderKennisgeving: nieuwe vullingsronde SSRS-bank
Stikstofdepositieruimte voor toestemmingverlening verkregen uit de Subsidieregeling sanering varkenshouderijen (Srv) is ...
Lees verderHandreiking voor opstellen gebiedsprogramma’s
Om de provincies te helpen bij het opstellen van hun Provinciale Programma’s Landelijk Gebied, heeft het Rijk samen met ...
Lees verderAdvies Ecologische Autoriteit
De Ecologische Autoriteit heeft een advies gepresenteerd op basis van de inmiddels 70 natuurdoelanalyses die de Autoriteit heeft ...
Lees verderKabinet en provincies investeren in gebiedsgerichte oplossingen en de aanpak piekbelasting
Om voortgang te blijven boeken met de gebiedsgerichte aanpak wil het kabinet 1,28 miljard euro vrijmaken voor maatregelen van de ...
Lees verder