De afgelopen jaren zijn al veel stappen gezet om stikstof te reduceren en natuur te herstellen, maar er is meer nodig. Twee rechterlijke uitspraken hebben de urgentie voor een structurele oplossing verder vergroot. Deze uitspraken zijn ingrijpend en hebben grote gevolgen voor het verlenen van natuurvergunningen. Dit raakt niet alleen lopende projecten in sectoren zoals industrie, defensie, landbouw, woningbouw en luchthavens, maar ook eerder verleende vergunningen. Voor ondernemers en bedrijven zorgt dit voor veel onzekerheid over hun huidige en toekomstige activiteiten.
De Ministeriële Commissie Economie en Natuurherstel is opgericht om Nederland van het slot te halen en ondernemers weer perspectief te geven. Daarvoor is stikstofreductie nodig. Het doel is helder: Nederland moet vooruit kunnen en dat lukt alleen als economie en natuur in balans zijn. We kiezen voor een aanpak die realistisch en haalbaar is – en die werkt op de korte én lange termijn. Daarom komt het kabinet met een startpakket aan maatregelen die direct ingezet kunnen worden. Daarnaast zijn er maatregelen vastgesteld die het kabinet de komende weken verder zal uitwerken.
Startpakket
Het kabinet zet nu in op stikstofreductie, natuurherstel en het voorkomen van verdere stilstand. In het startpakket bestaande uit een regeling voor extensivering, vrijwillige beëindiging en doelsturing. Hiervoor wordt €2,2 miljard vrijgemaakt voor landbouw.
Hoofdlijnen startpakket landbouw
-
200 miljoen beschikbaar gemaakt voor het verder ontwikkelen van doelsturing.
-
627 miljoen beschikbaar gemaakt voor een vrijwillige extensiveringsregeling voor de melkveehouderij. Zodat er minder druk is op de mestmarkt en de doelen voor klimaat en ammoniak gehaald kunnen worden.
-
750 miljoen beschikbaar gemaakt voor een vrijwillige beëindigingsregeling voor veehouders die willen stoppen. Dit draagt bij aan het verminderen van het mestoverschot, de doelen voor natuur en milieu te halen en de uitstoot van stikstof te verlagen.
-
100 miljoen extra beschikbaar gemaakt voor het herstellen van de natuur en verslechtering tegen te gaan.
-
600 miljoen beschikbaar gemaakt om aan de slag te gaan met regionale maatwerkaanpak. Er wordt gestart op de Veluwe en de Peel; dit zijn gebieden waar de nood het hoogst is en hier wordt een significatiestrook van 250 meter ingesteld. Hoe de middelen precies worden ingezet, gebeurt in overleg met de provincies.
-
Aanpassingen in wet- en regelgeving: het kabinet zet op korte termijn in op een wetenschappelijke onderbouwde rekenkundige ondergrens, het verbeteren van de natuurdoelanalyses en er komt rond de zomer een voorstel om de wettelijke doelen aan te passen voor een juridisch houdbaar alternatief. Dit is nodig om snel weer vergunningen te kunnen verlenen.
Maatregelen om op voort te bouwen
Het kabinet heeft maatregelen vastgelegd om Nederland van het stikstofslot te halen. Dat begint met een stevige basis waarop voortgebouwd kan worden, want het huidige systeem is onhoudbaar. Zelfs verduurzaming loopt vast, en recreatieve activiteiten zoals wandeltochten komen in de knel. Daarom wil het kabinet na de zomer een nieuw vergunningstelsel presenteren dat is gebaseerd op een beter inzicht in de staat van de natuur en alle bijbehorende invloeden die de natuur verslechteren. Ook kijkt het kabinet voor de langere termijn naar het bijstellen van Natura 2000-gebieden.
Naast aanpassingen in wet- en regelgeving is ook stikstofreductie nodig. Het kabinet wil in 2035 een emissiereductie van 50% (industrie, mobiliteit en bouw) en 42-46% (landbouw) ten opzichte van 2019 realiseren. Om daartoe te komen, zijn maatregelen vastgesteld waarop het kabinet de komende weken gaat voortbouwen. Alle sectoren dragen daaraan bij.
Zo gaat het kabinet in de industrie inzetten op o.a. verdere verduurzaming van afvalverbrandingsinstallaties en het intensiveren van de Aanpak Piekbelasting industrie. Voor de landbouw zet het kabinet in op doelsturing, natuurlijk verloop, extra maatregelen rond bepaalde Natura 2000-gebieden en wordt verdergegaan met agrarisch natuurbeheer, waarvoor eerder geld is vrijgemaakt. En voor de mobiliteit en bouw gaat het kabinet werken aan het verduurzamen van de binnenvaart en het spoorgoederenvervoer in de Rotterdamse haven, het verduurzamen van wegverkeer en gebiedsgerichte trajectcontroles.
Al deze maatregelen worden de komende tijd verder uitgewerkt. De maatregelen zijn ingrijpend en hebben grote sociale, maatschappelijke en financiële impact. Het kabinet is zich hiervan bewust en neemt besluiten die goed onderbouwd zijn, zowel inhoudelijk als financieel.
Lees meer in het nieuwsbericht.